Mithat Yurdakul / ANKARA – TBMM’nin 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama yılında emeklilik sistemine yönelik yeni bir düzenlemenin gündeme gelmesi beklenirken, toplumsal güvenlik sisteminde dengeyi sağlamak ve sistemin mali sürdürülebilirliğini sağlamak için kamuoyunda tartışılan formüllerden birisi de çalışan emeklilerden ilave genel sıhhat sigortası primi alınması oldu. Ek primde öne çıkan mümkünlüğü Milliyet’e pahalandıran toplumsal güvenlik uzmanı Dilek Ete, ek toplumsal güvenlik priminin yüzde 1 üzere bir oranda alınabileceğini belirtirken, “Yüzde 0.5 puan patrondan, yüzde 0.5 puan çalışandan kesilebilir” dedi. Daha evvel SGK’nın aldığı kısa vadeli sigorta kolları primlerinin yüzde 2’den yüzde 2.5’e çekildiğini anımsatan Ete, misal oranda bir değişikliğin, yılbaşından itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe girebileceğini söyledi.
Aylık farkına formül arayışı
Sosyal güvenlikte bir öteki gündem başlığı da bu yıl içinde emekli olacakların, aylık hesaplama formülü nedeniyle 2025’te emekliliğe başvuracak olanlara nazaran daha yüksek aylık alacak olması nedeniyle emeklilik müracaatlarında oluşması beklenen yığılma. Önümüzdeki yıl emekli olacakların hak kaybı yaşamaması için ise çeşitli opsiyonların masada olduğu belirtildi. Buna nazaran, emekliliğe hak kazanılan yıl ile emekli olunan yıl ortasındaki en yüksek katsayı oranının emeklilikte temel alınması gündemde. Bu formül uyarınca, 2024’te emekliliğe hak kazanan bir çalışanın 2025’te emeklilik dilekçesini vermesi halinde, iki yıl içinde hangi aylık katsayısı yüksekse hesaplamada o katsayı kullanılacak. Bu hesaplamanın yalnızca 2025 için değil, 2026 ve 2027 yıllarında emekli olacaklar için de geçerli olması üzerinde duruluyor. Bir öbür ihtimal ise enflasyonda sabit düşüş sağlanıncaya kadar aylık bağlama katsayısında sabit bir sayıya geçilmesi.
Fark kapanır mı?
Emeklilik formülünde bir değişikliğe gidilmemesi halinde, emekli aylıklarında kayıp gündeme gelecek. Toplumsal güvenlik uzmanı Ete, mevcut sisteme nazaran 2024 ile 2025 aylıkları ortasındaki farkın yüzde 30-35 civarında olacağına dikkat çekerek bu farkın yüksek maaş üzerinden prim ödeyenlerde 2030’da kapanabileceğini, düşük gelirlilerde ise bu farkın telafi edilemeyeceğini lisana getirdi.